پاتولوژی و سیتولوژی

آسیب شناسی یا پاتولوژی Pathology: که تاثیر بیماریها در بافت ها و سلولها و مولکول ها را مورد بررسی قرار میدهد ، همواره شامل دو شاخه اصلی آسیب شناسی بالینی Clinical pathology و آسیب شناسی تشریحی Surgical pathology می باشد .

آسیب شناسی بالینی بر پایه مطالعه و بررسی مایعات و مایعات اخذ شده از بدن همانند : ادرار ، خون ، مدفوع و … می باشد . همواره شامل زیر شاخه ها ی بیوشیمی Chemical pathology ، میکروب شناسی بالینی میکروبیولوژی پزشکی ، خون شناسی بالینی ، Hematopathology آسیب شناسی مولکولی Molecularpathology و ژنتیک بالینی ژن شناسی پزشکی ، ایمنی شناسی بالینی Immunopathology تقسیم میشود .

آسیب شناسی تشریحی Anatomical pathology به مطالعه میکروسکوپی و بررسی ظاهری نمونه های بافتی که توسط خود پاتولوژیست یا توسط سایر پزشکان از بدن انسان برداشته میشود می پردازد.

پاتولوژی‎ ‎ به معنای آسیب شناسی است و به مطالعه و شناسایی اختلالات عملی و تغییرات ساختاری بافت ها می‌پردازد.

لذا پاتولوژی علمی است که راجع به تغییرات مختلف بدن در هنگام بیماری بحث و گفتگو می‌نماید‎.‎‏ به چگونگی این تغییرات پاتوژنزیز‎ ‎‏(‏pathogenesis‏) می‌گویند . پاتوژنزیز به دو گروه تشریحی و بالینی تقسیم می‌شود.‏‎‏

پاتولوژی ۴ جنبه از یک بیماری را مورد بررسی قرارمیدهد که عبارتند از:‏ ‏

۱) اتیولوژی (علت شناسی)

۲)پاتوژنز(مکانیسم ایجاد)

۳)مرفولوژی (ریخت شناسی)

۴) اهمیت بالینی

پاتولوژیست ها به منظور بررسی تغییرات به وجود آمده در بدن، از روش های مختلف مولکولی، میکروب شناسی و ایمنی شناسی استفاده می کنند. همواره در عین بررسی تغییرات ماکروسکوپی بدن (یعنی آنهایی که به چشم سر و بدون استفاده از میکروسکوپ قابل مشاهده اند) و هم تغییرات میکروسکوپی بدن (یعنی آن بخشی که برای بررسی نیازبه میکروسکوپ دارند ) و همچنین تغییرات مایعات بدن ( نظیر خون و ادرار) را به منظور پایه ریزی تشخیص و راهنمایی درمان بیماری ها شناسایی می کنند.

در کنار پاتولوژی ، سایتولوژی بررسی شکل ظاهری سلول های نقاط مختلف بدن انسان جهت تشخیص تغییرات غیر طبیعی و سرطانی آنهاست (نمونه های خلط، مایع شکمی، مایع ریوی، مایع مفصلی، مایع کیست های مختلف، ادرار، مایع مغزی نخاعی، ترشحات سینه، نمونه دهانی و نمونه واژن )