کریپتوکوکوزیس

بیماری قارچی فرصت طلبی است که به شکل ریوی و مغزی تظاهر می کند با وجود این، اشکال مختلف جلدی، مخاطی، استخوانی و احشایی بیماری نیز در اثر انتشار از کانون اولیه ریوی گزارش شده است
اغلب در بیماران با نقص سیستم ایمنی به ویژه بیماران ایدزی دیده می شود بهمین دلیل آن را بیماری قارچی آینده Mycosis of the future می نامند.

عامل بیماری

عامل بیماری قارچ مخمری کپسول دار کریپتوکوکوس نئوفورمنس است که دارای ۲ واریته و ۴ سروتیپ است.
سروتیپ A واریته نئوفورمنس و سروتیپ B واریته گتی عمل بسیاری از موارد بیماری است .
تظاهرات بالینی :
افراد مبتلا به لنفوم، سارکوئیدوز و اشخاص تحت درمان با کورتیکواستروئید و ایمونوساپرسیو حساسیت بیشتری نسبت به ابتلا به بیماری نشان می دهند. کریپتوکوکوزیس اساسا یک عارضه ریوی و مغزی است.
کریپتوکوکوزیس ریوی: بسیاری از مبتلایان بدون علامت هستند و خود بخود بهبود می یابند. با وجود این مرگ و میر در افراد ناتوان فراوان است . در عفونت های آشکار علایم بالینی شامل سرفه، تب مختصر، دفع خلط موکوئیدی یا خونی اندک، دردهای جانبی و کاهش وزن می باشد .

تظاهرات بالینی کریپتوکوکوزیس سیستم اعصاب مرکزی:

بنا به دلایل ناشناخته ای کریپتوکوکوس نئوفورمنس حمله به سیستم اعصاب مرکزی را ترجیح می دهد.
انتشار از عفونت های آشکار یا غیر آشکار ریوی صورت می گیرد، بیماری شروع آرام و سیر مزمن دارد و سردرد مهمترین علامت بیماری است که به طور متناوب یا ممتد دیده می شود، با پیشرفت بیماری سرگیده، تهوع٬ استفراغ، سفتی عضلات گردن، اختلال بینایی، نیستاگموس و استرابیسم دیده می شود.

تظاهرات بالینی کریپتوکوکوزیس احشایی

– ضایعات گرانولوماتوز ژالتینی که از نظر علائم و هیستولوژی شباهت به نئوپالسم دارد، در این شکل بیماری دیده می شود.
– قلب، بیضه، پروستات، و چشم اغلب گرفتار می شوند

پروستات مخزنی برای عود بیماری است و بیماری از طریق خون نیز منتشر می شود.

تظاهرات بالینی کریپتوکوکوزیس جلدی و جلدی مخاطی:

– به دنبال بیماری منتشر دیده می شود و در ۱۰-۱۵% موارد دیده می شود.
ضایعات بصورت پاپول، پوستول، آکنه یا آبسه دیده می شود.
ضایعات جلدی مخاطی شایع نبوده و به صورت ندول، گرانولوما و زخم های عمیق یا سمحی هستند.

ضایعات کریپتوکوکوزیس استخوانی

بیشتر به صورت استئومیلیت است ونسبت به بالستومایکوز و کوکسیدیوئیدومایکوز کمتر است.

تشخیص آزمایشگاهی

آزمایش مستقیم
جهت مشاهده کپسول در بافت از رنگ آمیزی موسی کارمن استفاده می شود
کشت:
نمونه ها می تواند خلط، مایع مغزی نخاعی، بیوپسی و… باشد و می توان در محیط های سابورود آگار یا سابورود آگار حاوی آنتی بیوتیک و یا محیط عصاره قلب و مغز(BHI) کشت داد، از محیط های حاوی سیکلوهگزیمید استفاده نمی شود.
سرولوژی
تست آنتی ژنی (LPA(Latex particle agglutination و ELISA بار روی CSF ، سرم، ادرار و نمونه BAL تست تشخیصی قابل اطمینانی است.
درمان

داروی انتخابی در درمان کریپتوکوکوزیس آمفوتریسین B است با وجود این ۵فلوروسایتوزین نیاز در برخای بیماران موثر بوده است در افراد طبیعی ضایعات ریوی خودبخود بهبود می یابد لیکن اشکال سیستمیک به درمان کافی نیاز دارند.
در اشکال منتشر و مغزی و درگیری CNS داروی فلوکونازول بادلیل سامی خونی- مغزی باال انتخابی است.